Drummer Lucas van Merwijk is Nederlands meest virtuoze slagwerker. Vrijdag speelt hij in de Doelen een duoconcert voor drums en Cubaanse klassiekers met zijn kwartet. Een gesprek over zijn liefde voor ritme en samenspel.
Hij weet het zeker. Voor boeiende ritmes moet je de grens over. In West-Europa is het een dooie boel als het gaat over ritmiek. Natuurlijk worden er onregelmatige maatsoorten gespeeld in bijvoorbeeld de jazz, maar het blijft monoritmisch. Van Merwijk zoekt juist graag de polyritmiek op. Dat gaat verder dan syncoperen. Bij polyritmische patronen schuiven verschillende maatsoorten in elkaar, iets wat Van Merwijk mateloos boeit.
Deze vrijdag speelt hij een dubbelconcert in de Eduard Flipse Zaal van de Doelen. Of het slagwerk niet de overhand neemt in zijn muziek is voor Van Merwijk geen zorg. ‘Ik ben drummer!’ roept hij. ‘Dus ja, ik denk vanuit het ritme. Voor veel mensen een hoop herrie en geram. Maar je kunt er muziek van maken. Mijn uitdaging is om de verschillende percussiepartijen te spelen op één drumstel.’
Hij oefende zich kapot om zover te komen. Maar een goede drummer is niet alleen virtuoos. ‘Drummen is een taal. Je moet dat wel weten als slagwerker, want anders kun je niet communiceren. Al die patronen hebben een letterlijke betekenis. Natuurlijk is dat minder belangrijk geworden in de muziek, maar toch. Het komt ergens vandaan. Vergelijk het met kerstliedjes. In Afrika of Zuid-Amerika communiceren ze met ritme.’
Ook Van Merwijk weet dat alleen slagwerk op den duur wat saai kan worden. ‘Daarom deel ik mijn concerten op in twee delen. Het eerste deel van het concert is een duoconcert, een dialoog tussen twee drumstellen. Dat doe ik al jaren onder de noemer Drumix!. Met de Senegalese percussionist Aly N’diaye Rose bijvoorbeeld. Maar nu zit ik op het podium met mijn eigen dochter, Gianna Tam. We spelen een lange compositie voor twee drumstellen. Heel intens. Mijn dochter slaat erg hard.’
Drummen heeft Gianna Tam geleerd van haar vader. ‘Ons spel verschilt wel van elkaar. Gianna is meer een funky popdrummer, hoewel ze ook heel verdienstelijk latin speelt. Je stijl ontwikkel je door de jaren heen. Wat ik erg belangrijk vind, bij iedere muzikant, is dat de basis geramd zit. Je moet wel kilometers maken om de salsa goed te kunnen spelen.’
In het tweede deel presenteert hij zijn kwartet. ‘Ik speel al heel lang met grotere bezettingen. Bijvoorbeeld met mijn eigen Cubop City Bigband. Met die band speel ik al twintig jaar. Het is te gek, maar je moet de boel wel bij elkaar zien te houden. Het leek me leuk nu eens in een kleinere bezetting te spelen. Een kwartet dus, met Ramon Valle op piano, Adinda Meertins op contrabas en Ilja Reijngoud op trombone. Dat is een spannende combinatie van muzikanten, een te gek bandje.’
Golden Cuban Classics spelen ze. Of die precies nagespeeld dienen te worden is onzin volgens Van Merwijk. ‘Wij benaderen de muziek heel open en vrij’ vertelt hij verder. ‘We spelen echte Cubaanse klassiekers, maar dan bewerkt. Ieder bandlid heeft verschillende arrangementen op zich genomen. Ramon Valle is de enige Cubaan in het kwartet, dus je zou denken dat hij de traditie hoog heeft zitten. Niks hoor, zijn hart gaat uit naar vrij spel. Een echte jazzo, zogezegd. Met hem is de interactie op het podium waanzinnig. Zo ook bij trombonist Ilja Reijngoud, een echte improvisator die helemaal los gaat op zijn trombone en allerlei elektronische effecten toevoegt aan zijn spel. Adinda Meertins is de stabiele factor in de band. Een klassiek geschoolde bassiste die nu de New York latinscene platspeelt. Overigens, ze woont in Colombia. Ja, het is een te gek bandje.’
Vrijdag 13 juni | 20:30 uur | De Doelen
Dat feilloos gevoel voor show en ritme letterlijk in het bloed zitten, bewijzen Lucas van Merwijk en zijn Surinaams-Nederlandse dochter Gianna Tam. Vader Van Merwijk wordt internationaal erkend voor zijn drumwerk met grote latin bands als Nueva Manteca en The Cubop City Big Band. Dochter Tam leerde het vak van haar vader, maar heeft inmiddels haar eigen sporen verdiend. Als drummer en percussionist reist ze intensief over de hele wereld. Als zangeres maakte het grote publiek kennis met haar in The Voice of Holland en haar bejubelde solo-albums. Vader en dochter openen deze avond met een opzwepend en spectaculair slagwerkconcert. Vervolgens zoekt Lucas naar een intiemere setting met Cuban Golden Classics. Samen met de Cubaanse sterpianist Ramón Valle, Thelonious Monk Award winnaar Ilja Reijngoud en een rijzende ster aan het latin firmament bassiste Adinda Meertins geven ze een swingende en persoonlijke draai aan het rijke Cubaanse muziek repertoire.
