Eén van de populairste schrijvers van de Lage Landen en een coryfee uit de Nederlandse jazz- en geïmproviseerde muziek hebben elkaar gevonden in de muziektheaterproductie Godverdomse Dagen op een Godverdomse Bol die in december 2017 te zien is bij Jazz International Rotterdam in LantarenVenster.
Dimitri Verhulst schreef Godverdomse dagen op een godverdomse bol in 2008. Gitarist en componist Corrie van Binsbergen was direct zwaar onder de indruk van het boek. Niet alleen vanwege het onderwerp dat Verhulst aansnijdt – de geschiedenis en teloorgang van de mensheid in al haar facetten – maar ook vanwege het fascinerende taalgebruik in het boek. ‘Het rauwe maar ook zijn humor en gebruik van alliteraties spreken mij zeer aan. En Dimitri is zó scherp en zó muzikaal en ritmisch’, aldus Van Binsbergen. Ter gelegenheid van het BrokkenBal tijdens de Boekenweek in 2015, waar Verhulst de centrale schrijver was, componeerde Van Binsbergen een muzikaal scenario voor 11 muzikanten. Verhulst las tijdens dit optreden de eerste hoofdstukken voor van de Godverdomse Dagen.
‘Het kletterde en vonkte, één van die momenten waarop je als artiest weer weet waarom de woorden zo nu en dan uit hun boeken moeten treden, waarom de noten uit hun partituur.’ vertelt de jongensachtige Verhulst. Na afloop van het concert verkondigde de schrijver tegen Van Binsbergen: ‘graag nog eens de planken met u te willen delen.’
Ik kan perfect gelukkig over het grootste ongeluk schrijven
Het gezamenlijk delen van het podium vindt plaats in het najaar 2016 tijdens een uitgebreide tournee in België en Nederland. Verhulst heeft een nieuwe selectie gemaakt van de tekst en Van Binsbergen heeft haar oorspronkelijke compositie bewerkt en uitgebreid. De opnames van het BrokkenBal-concert uit 2015 zijn bewaard gebleven en ter gelegenheid van de tournee van Godverdomse Dagen op een Godverdomse Bol verschijnt de gelijknamige LP van dit legendarische optreden.
In 2006 breekt Dimitri Verhulst (1972) door voor het grote publiek met De helaasheid der dingen, een autobiografische roman over zijn jeugd in Aalst. Hij groeide op in een heftig milieu, zijn vader was alcoholist en sloeg er vaak op los. Zijn ouders scheiden al snel. En wanneer zijn moeder zwanger raakt van een nieuwe man wordt Verhulst op 12-jarige leeftijd door haar het huis uitgezet. Hij trekt in bij zijn opa en oma waar ook zijn vader en drie ‘nonkels’ wonen, die allen alcoholist zijn. ’Die geweldige doemsfeer, dat gebrek aan geloof in de toekomst, dat zal ik nooit vergeten.’ De helaasheid der dingen wordt overladen met prijzen en is één van zijn beste verkochte boeken ooit, ook de verfilming is uitermate succesvol.
Twee jaar later verschijnt Godverdomse dagen op een godverdomse bol. Ondanks de bittere toon is het boek uitermate komisch. Verhulst beschrijft de mensheid in een oerknal van taal. Vanaf het moment dat we uit het water kwamen gekropen en op twee benen gingen lopen tot en met de jaren dat we elkaar naar de andere wereld zijn gaan bombarderen. ‘Ik kan perfect gelukkig over het grootste ongeluk schrijven’, zegt hij tegen collega-schrijver Ronald Giphart.
Ik speel vaak op de jazzpodia maar voel mij geen jazzmusicus
Films voor de oren
Corrie van Binsbergen (1957) is een veelzijdige en veelgevraagde gitarist, componist en leider van grote bands als Corrie en de (Grote) Brokken en Vanbinsbergen Playstation. Tijdens haar studie klassiek gitaar aan het Utrechts Conservatorium begint ze al te spelen in zeer uiteenlopende bandjes en gezelschappen, van pop via kamermuziek en dansproducties tot de huisband van een tv-show en zelfs het circus. Die brede muzikale achtergrond maakt het lastig om Corrie van Binsbergen in een categorie onder te brengen. Het is een synthese van jazz, rock, funk, gecomponeerde muziek en improvisatiemuziek maar zelf houdt Van Binsbergen niet van etiketten. ‘Ik speel vaak op de jazzpodia maar voel mij geen jazzmusicus’. Van Binsbergen ontving in 1999 de VPRO/Boy Edgar Prijs. Haar inspiratiebronnen lijken onbeperkt. In 2012 werd ze genomineerd voor de Amsterdamprijs voor de Kunst in de categorie bewezen kwaliteit.
Verhalen en poëzie zijn sinds 2000 belangrijke drijfveren in Van Binsbergen’s carrière, ze werkte samen met schrijvers zoals Remco Campert, Kees van Kooten, Josse De Pauw, Esther Gerritsen en met name Toon Tellegen. ‘Liefde voor muziek en literatuur heb ik altijd gehad. Ik speel gitaar vanaf mijn zevende en vanaf ik kon lezen las ik alles wat los en vast zat. Op fotootjes van vroeger zie je me altijd met een boek.’
Op fotootjes van vroeger zie je me altijd met een boek
Met haar programma’s met schrijvers creëert van Binsbergen een geheel nieuw genre in de theaterwereld. ‘Ik maak films voor de oren’, vertelt Corrie van Binsbergen enthousiast, ‘door de combinatie tekst en muziek word je meegenomen en het verhaal ingezogen.’ Kees van Kooten in de Volkskrant: ‘Corrie is de enige in Nederland die dit doet. Ze leest verschrikkelijk veel, dat doen de meeste muzikanten niet. Ja: die lezen muziek. Ik probeer altijd muzikaal te schrijven. Ik lees de woorden hardop voor als ik schrijf. Maar als ik voor de eerste keer voorlees met de muziek van Corrie erbij, is het alsof de woorden thuiskomen. Dan ben je niet alleen aan het versnellen en vertragen. Dan krijgen ze kleren aan.’
